Grupa krwi
Czy znasz swoją grupę krwi?
Istnieją cztery główne grupy krwi A, B, AB oraz 0. Ponadto, w miarę rozwoju serologii (nauki o grupach krwi) wykryto wiele dodatkowych antygenów, dzięki którym powstały dodatkowe podgrupy. Bardzo duże znaczenie ma tu odkryty w 1941r. przez Laindsteinera antygen Rh. Na krwinkach czerwonych (erytrocytach) znajduje się szereg różnych białek, które decydują jaką mamy grupę krwi. Na powierzchni erytrocytów może być obecna jeszcze inna cząsteczka, białko D (tzw. czynnik Rh). W przypadku jego obecności grupa krwi jest Rh dodatnia, przy braku ? Rh ujemna. Otrzymujemy wówczas ARh+, ARh-, BRh+, BRh-, itd. Warto dodać, iż ten antygen występuje u większości ludzi. W Polsce jest najwięcej osób majacych grupę krwi A, ok. 37%, grupę O ma ok. 32%, B - ok. 20%, najrzadsza jest grupa AB, ma ją tylko tylko ok. 8% ludności.
Helicobacter pylori - test oddechowy
W Polsce ok. 80% dorosłych i 30% dzieci zakażonych jest bakterią Helicobacter pylori
Infekcje Helicobacter pylori zalicza się do głównych przyczyn choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz raka i chłoniaka żołądka. W wykrywaniu zakażeń Helicobacter pylori wykorzystuje się metody inwazyjne i nieinwazyjne. Do tych drugich należy test oddechowy. Jest to doskonała nieinwazyjna alternatywa dla endoskopii w diagnostyce zakażeń tego typu bakterią.
Badanie wykonuje się w laboratorium. Należy zgłosić się tam na czczo, rezerwując sobie na nie ok. 40min.
PSA - marker raka prostaty
Markery nowotworowe pomagają wykryć raka
Choroby nowotworowe są obecnie jedną z najczęstszych przyczyn zgonów. Rak prostaty, piersi, płuc, jelita grubego czy pęcherza, są w czołówce nowotworów powodujących dużą śmiertelność. Znacznie większą szansę na wyleczenie ? daje wczesne wykrycie choroby. Niestety rozrost większości nowotworów przebiega prawie bezobjawowo, do momentu gdy guz osiągnie tak duży rozmiar, że jego chirurgiczne usunięcie staje się niemożliwe, lub gdy komórki nowotworowe rozprzestrzenią się do innych tkanek i organów. Dlatego tak ważne jest wykonywanie badań kontrolnych.
Ocena rezerwy jajnikowej
Rezerwa jajnikowa jest to ilość pozostałych w jajniku pęcherzyków pierwotnych.
Obecnie wiele kobiet decyduje się na posiadanie dziecka dopiero po trzydziestym roku życia. Niestety niektóre z nich długo nie mogą zajść w ciążę i nawet zastosowanie u nich odpowiedniego leczenia, nie przynosi oczekiwanego rezultatu. Przyczyną może być zmniejszająca się z wiekiem ilość i jakość pęcherzyków tzw. niska rezerwa jajnikowa, która skutkuje pogorszeniem się funkcji rozrodczych kobiety.
Ciśnienie tętnicze
Ciśnienie tętnicze krwi to nacisk jaki wywiera krew na ściany tętnic
Jedną z podstawowych metod kontrolowania nadciśnienia tętniczego, jak również innych chorób układu krążenia są systematyczne pomiary ciśnienia krwi. Pomiarów najczęściej dokonuje się metodą Korotkowa (inaczej osłuchową lub tradycyjną), przy użyciu znanego chyba wszystkim urządzenia o nieznanej nazwie - sfigmomanometru i słuchawek lekarskich. Można też użyć półautomatycznego miernika nadgarstkowego, który jest urządzeniem wygodniejszym do samobadania w domu.
Ciśnienie krwi ulega ciągłym zmianom, zarówno długookresowym (związane jest to z wiekiem i stanem zdrowia), średniookresowym (w zależności od pory dnia, aktywności, czy spożytych używek) oraz krótkookresowym (w obrębie cyklu pracy serca). Mierząc ciśnienie tętnicze podaje się dwie wartości: ciśnienie tętnicze skurczowe i rozkurczowe.
Samobadanie piersi
Samobadanie piersi jest podstawowym, bardzo ważnym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi
Samobadanie piersi składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego - palpacyjnego. Kobieta powinna badać się w ciepłym miejscu, gdzie można się skupić, zachować prywatność i nie spieszyć się. Badanie należy wykonywać regularnie co miesiąc, 2 - 3 dni po miesiączce. W okresie przekwitania, po ustaniu miesiączkowania, piersi powinno się badać raz w miesiącu, w dniu łatwym do zapamiętania np. pierwszego każdego miesiąca.
Aby zbadać piersi kobieta powinna rozebrać się do pasa i stanąć przodem przed lustrem. Najpierw trzeba dokładnie obejrzeć piersi czy nie ma żadnych zmian w ich wyglądzie, wielkości, kształcie, kolorze brodawek, a także czy nie pojawiły się ewentualne dołki i wciągnięcia skóry. Należy też porównać ze sobą wielkość obu brodawek. W trakcie badania trzeba też pamiętać o obejrzeniu górnej części piersi dochodzącej do pachy. Następnie oglądamy biust z profilu. Splatamy ręce z tyłu głowy i obracamy się raz na prawą, raz na lewą stronę.
OB (Odczyn Biernackiego)
OB to tzw. szybkość opadania krwinek czerwonych w ciągu godziny
Proste i popularne badanie pozwalające szybko uzyskać informację o nieprawidłowościach i stanach chorobowych toczących się w naszym organizmie ? to badanie wskaźnika OB. Do badania pobiera się krew z żyły w zgięciu łokciowym. Krew wprowadzana jest do specjalnej kalibrowanej rurki z podziałką co jeden milimetr, zawierającej cytrynian sodu. Rurka pozostaje w pozycji pionowej, a wynik odczytuje się po godzinie. Obecnie badanie częściej wykonuje się aparatem Roller 20. W uzasadnionych przypadkach można wykonać badanie przyspieszone, które polega na ustawieniu rurki w pozycji skośnej i odczytaniu pierwszego wyniku po siedmiu minutach, a następnego po kolejnych trzech.
Glukoza
Stężenie cukru we krwi nazywane jest inaczej poziomem glukozy we krwi lub glikemią.
Oznaczanie poziomu cukru we krwi odgrywa podstawową rolę w diagnostyce i kontroli cukrzycy. Podstawowym powodem, dla którego warto badać poziom cukru jest: ustalenie, czy jego poziom mieści się w zakresie normy oraz w celu ewentualnego wykrycia lub monitorowania skuteczności leczenia: podwyższonego poziomu glukozy - hiperglikemii, obniżonego poziomu glukozy - hipoglikemii, cukrzycy lub stanu przedcukrzycowego.
Elektrokardiogram (EKG)
EKG - elektryczna aktywność serca zarejestrowana przy pomocy elektrod zamocowanych na skórze klatki piersiowej pacjenta.
Badanie EKG jest jednym z pierwszych badań dodatkowych, które zleca lekarz podejrzewając u pacjenta zaburzenia pracy serca. Z czynnością serca związane są zjawiska mechaniczne, akustyczne oraz elektryczne, które to wyprzedzają skurcz serca. Zmiany ładunku elektrycznego zachodzące na powierzchni mięśnia sercowego mogą być odebrane za pomocą elektrod aparatu EKG. Elektrody umieszczone w ustalonych miejscach na powierzchni ciała rejestrują różnice potencjałów i zapisują w postaci EKG czynność bioelektryczną serca. Zapis EKG w postaci załamków, odcinków, odstępów, pozwala rozpoznać niedokrwienia (do zawałów włącznie), bloki serca, zaburzenia rytmu w postaci częstoskurczów, migotania przedsionków, zespołów preekscytacji; jak i monitorować stosowane leczenie kardiologiczne.
Cytologia
Rak szyjki macicy rozpoznany we wczesnym stadium jest całkowicie uleczalny.
Od blisko 50 lat cytologia jest najważniejszym badaniem profilaktycznym w kierunku wczesnego wykrywania raka szyjki macicy.
Badanie cytologiczne pozwala na ocenę nabłonka szyjki macicy pod względem zmian w budowie komórek powierzchniowych, a także stanu zapalnego i hormonalnego. Ocenie podlegają komórki pobrane ze złuszczeniowej warstwy nabłonka. Prawidłowo wykonane oraz opisane badanie może być wskazówką do dalszej diagnostyki. Pierwszą cytologię powinno się zrobić pomiędzy 20 a 25 rokiem życia lub po rozpoczęciu współżycia seksualnego. Badać się można rzadziej w przypadku, gdy wyniki trzech kolejnych badań wyszły prawidłowo. Są też sytuacje, gdy badanie powinno być wykonywane częściej, należą do nich: nosicielstwo HIV, choroba AIDS, przynależność do grup ryzyka, dodatni wynik HPV oraz upośledzenie odporności. Na badanie najlepiej zgłosić się co najmniej 4 dni po zakończeniu krwawienia miesiączkowego. Przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych leków dopochwowych, środków plemnikobójczych ani preparatów do irygacji pochwy. 24 godz. przed cytologią powinno się zrezygnować ze współżycia płciowego.
