Zdrowy Białystok

Hygjena brzemienności

Kobiety w ciąży dbają o siebie w sposób szczególny. A jak było 100 lat temu? Zapraszam do lektury fragmentów Złotej Księgi Kobiecej - ku oświeceniu i pouczeniu dla zdrowych i chorych, o najważniejszych kwestiach nauki, zdrowia i lecznictwa - autorstwa dr med. Janiny Springer pt. „Lekarka domowa”.
Tworzące się dziecko zależy pod każdym względem od ciała matczynego, przeto okazuje się stąd konieczność stworzenia dla matki możliwie korzystnych warunków życiowych.
Tak jak brzemienność jest przebiegiem naturalnym, tak też powinien i sposób życia być naturalnym. Szczególnie unikać należy nadwerężeń cielesnych. Liczne poronienia powstają w związku z ciężkiemi pracami, jak pranie i powieszanie bielizny, podnoszenie i noszenie ciężkich przedmiotów, trwałe prasowanie i szycie na maszynie. To samo odnosi się do tańca, jazdy na kole, skakania, wchodzenia na góry, jak wogóle do każdego sportu. Także godzinami długie przechadzki, jak również podróże kolejowe, trwające długo są z tego samego powodu bardzo szkodliwe i należy takowe unikać.

Wzburzenia i wstrząśnienia uczuciowe należałoby ile możności oddalać od kobiety brzemiennej, gdyż nagłe poruszenia uczuciowe doprowadzić mogą do poronienia. Kobiety brzemienne powinny dbać nie tylko o ochranianie siebie, lecz szukać zajęcia zarówno cielesnego jak i duchowego w sposób im odpowiadający. Praca domowa i zawodowa może być bez wahania się dalej prowadzona. Gdzie tylko się da, należy wziąć dla czynności uciążliwych siłę pomocniczą.
Nadewszystko koniecznem jest dostateczny ruch na wolności i wydatny dostęp świeżego i czystego powietrza. Wszelkie ubikacje, w których przebywa kobieta brzemienna, szczególnie sypialnia, muszą być dobrze przewietrzane, aby płucom matki, a tem samem i dziecka doprowadzić dostatecznie tlenu.
Nie mniej ważną jest czystość. Na tem polu grzeszy się często bardzo, częściowo z niedbałości, częściowo z błędu. Tak jak jeszcze dużo kobiet uważa za niezdrowo i niedozwolono w czasie perjodu (miesiączki) zmywać części płciowe, tak też jest dużo kobiet, które obawiają się w brzemienności używać wody. A jednak niema nic zdrowszego jak największa czystość i użytek wody pod wszelkiemi postaciami. Nadzwyczaj pożyteczne są ciepłe kąpiele pełne. Działają one nadzwyczaj orzeźwiająco i pobudzająco na wszelkie przebiegi w organizmie i posiadają z tego powodu niewątpliwą ważność dla porodzenia.
Największe wszakże znaczenie posiada odzież podczas brzemienności. Kobiety, z ciasno zesznurowanym i obejmującym ciało niby pancerz, głęboko w dół sięgającym gorsetem, nie są bynajmniej żadną rzadkością. Próżność bowiem zabija wzgląd na siebie i poczucie obowiązku wobec dziecka. A jednak potrzebny jest tylko najzwyklejszy rozum, aby pojąć, że ściśnięcie ciała działać musi nadzwyczaj szkodliwie. Odzież kobiety przeto musi być już w pierwszych miesiącach - mimo że ciało nie ukazuje jeszcze żadnych zmian w kształcie - odpowiednio dobrana. Przedewszystkiem unikać trzeba wszelkiego nacisku.
Piersi należy ochraniać, aby mogły rozwijać się bez przeszkody. Szczególną troskliwość wymaga pielęgnowanie brodawek piersiowych. Należy je dziennie zmywać letnią, prawie chłodną wodą i możliwe łubki usuwać. W ostatnich miesiącach zaleca się dzienne nacieranie czystą okowitą i gdzie potrzeba, wyciągnięcie brodawki. Jeżeli się o to nie stara, by takowa była napiętą i tęgą, to przykładanie dziecka do piersi czyni wielkie trudności, pod któremi matka i dziecko cierpią.
Odżywianie zostaje - o ile dotychczasowy sposób życia był rozumny - niezmienione. Zupełnie fałszywem jest, jak się zdaje, zdanie nie do wykorzenienia, że przyszła matka winna jeść „za dwóch”. Mniemanie to jest nie tylko, że nieuprawnione, lecz także i szkodliwe, ponieważ prowadzi ono do przeładowania żołądka, który przywykły jest tylko do swej normalnej ilości pokarmu.
Wielką troskliwość wymaga wypróżnienie kiszek, które winno odbywać się dziennie w dostatecznej ilości. Przy obfitem spożywaniu owocu i jarzyn oraz dziennych przechadzkach jest stolec zazwyczaj regularny.
Wywołane, przez przybierające zwiększanie się macicy, moczoparcie nie należy zduszać, lecz trzeba każdorazowo zaspokoić, gdyż w przeciwnym razie dochodzi łatwo do zatamowania moczu i - w skutek tego - do kataru pęcherzowego.
Osobnym rozdziałem zachowania się podczas brzemienności jest życie płciowe. W tej dziedzinie grzeszy się nieraz bardzo często, a zawsze ku szkodzie matki i dziecka. Wypadki, w których stosunek płciowy utrzymuje się aż krótko przed powiciem, są niestety bardzo liczne. Aczkolwiek u niektórych kobiet zachodzi spotęgowanie się uczucia seksualnego, dążącego do zaspokojenia, to przecież jest w ponajwiększej części wypadków mężczyzna tym, który nie może się opanować i poddaje się bez oporu popędowi płciowemu. Wszelako powody hygjeniczne i etyczne wymagają ograniczenia stosunku płciowego, skoro nastąpiła brzemienność i jego zupełnego zaniechania, skoro ciało zaczyna się silniej wypuklać, zwłaszcza zaś, gdy ujawniają się poruszenia dziecka. Jak w wielu rzeczach, tak i w tem zawstydzają ludzi zwierzęta. Bo skoro samica jest zapłodnioną, natenczas ustaje u niej wszelki stosunek płciowy. Jeżeli wstrzemięźliwość płciowa oznacza ofiarę, to trzeba takową uczynić, aby organizm matczyny, a tem samem pośrednio także i dziecko, ochronić.
Z męczących objawów, towarzyszących brzemienności, zwalczane być muszą szczególnie żyły kurczowe i ból zębów. Przeciw pierwszym służy najlepiej i bez dolegliwości, silne owijanie nóg pojedyńczą lub podwójną obwiązką trykotową. Pończochy gumowe nie są polecenia godne, gdyż działają silnie rozgrzewająco. Przy bólu zębów należy natychmiast przedsięwziąć leczenie lekarsko-dentystyczne. Mniemanie, jakoby w czasie brzemienności nie wolno było nic robić przy zębach, jest zupełnie nieuprawnione.
O ile zajdą boleści jakiego bądź rodzaju, to zachodzi pytanie, czy ku ich usunięciu wolno używać lekarstwa. Pytanie to można bez wątpliwości potwierdzić, chociaż lekarstwo należy brać tylko czasami i w małych ilościach.
przedruk z książki dr med. Janiny Springer „Lekarka domowa”