Stanąć na wysokości zadania
- Czwartek, 09 kwiecień 2015 18:08
Ok. 1,5 miliona mężczyzn w Polsce po 35. r. ż. cierpi z powodu zaburzeń erekcji. Niestety po fachową pomoc lekarską zgłasza się jedynie 15 % z nich. Ponadto, niski poziom świadomości seksualnej sprawia, iż co drugi pacjent uważa, iż zaburzenia erekcji w okresie andropauzy, są naturalną i nieuchronną konsekwencją starzenia i nie ma potrzeby z nimi walczyć. Drodzy panowie – to nieprawda!
Zaburzenia erekcji to problem, który dotyka nie tylko mężczyzn, ale także ich partnerki i w konsekwencji całe rodziny. Panowie bowiem o swojej męskości myślą równie często, jak kobiety o swojej urodzie. Przyjrzyjmy się zatem tej chorobie bliżej.
- Zaburzenia erekcji, tzw. erectile dysfunction (ED) są zjawiskiem naczyniowym kontrolowanym przez system nerwowy w otoczeniu hormonalnym. Określa się je jako trwałą niezdolność do uzyskania i utrzymania wzwodu wystarczającego do odbycia satysfakcjonującego stosunku seksualnego – wyjaśnia doktor Paweł Andrzej Zajkowski, urolog z prywatnego Gabinetu Urologicznego w Białymstoku.
Przyczyn zaburzeń erekcji jest wiele i co ważne są one silnie związane ze współwystępowaniem innych schorzeń. Są to m.in.: choroby układu krążenia, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zespół metaboliczny (zbiór wzajemnie powiązanych czynników zwiększających ryzyko rozwoju miażdżycy i cukrzycy), zaburzenia snu, zespół niedoboru testosteronu. Chorobą, która może być zarówno przyczyną, jak i rezultatem ED jest też depresja oraz zaburzenia lękowe. Przyczyną zaburzeń wzwodu mogą być również choroby neurologiczne - stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, przebyty udar mózgu. Ponadto ED ściśle korelują z wiekiem, wzrastają w grupie mężczyzn powyżej 40. r. ż. Ich występowanie jest również ściśle związane z pojawiającymi się z wiekiem dolegliwościami ze strony dróg moczowych.
- Jak już powiedziałem erekcja to złożone zjawisko nerwowo-naczyniowe, w czasie którego dochodzi do relaksacji komórek mięśni gładkich naczyń doprowadzających krew do prącia, a także beleczek ciał jamistych – wyjaśnia urolog. - Efektem tego procesu jest zwiększenie napływu krwi tętniczej do zatok ciał jamistych prącia, następnie aktywacja mechanizmu weno-okluzyjnego (skurcz układu żylnego prącia) i w konsekwencji erekcja. Co ważne, zaburzenia erekcji są mocno powiązane z ryzykiem występowania miażdżycy oraz innych chorób układu krążenia u chorego. Ma na to wpływ fakt, iż naczynia krwionośne doprowadzające krew do członka mają średnicę ok. 0,6-0,7 mm i w porównaniu ze średnicą naczyń wieńcowych (1,5-2 mm), są o około jedną trzecią węższe. Dlatego też miażdżyca zwężająca światło tętnic prowadzących krew do penisa, wcześniej spowoduje wystąpienie zaburzeń erekcji, niż pojawienie się dolegliwości sercowych. Z tego też powodu pacjenci szukający porady w związku z ED są często narażeni na zagrażające ich życiu choroby układu sercowo-naczyniowego. Dokładna diagnostyka zaburzeń wzwodu stanowi okazję do wykrycia związanych z nimi chorób współistniejących.
Aby właściwie rozpoznać przyczynę choroby i móc zastosować odpowiednie leczenie, pacjent musi szczerze opowiedzieć lekarzowi o swoim problemie. Specjalistami, którzy zajmują się leczeniem ED są: urolog i seksuolog. Niezwykle ważny jest wywiad chorobowy i ten dotyczący życia seksualnego pacjenta. Badanie przedmiotowe, laboratoryjne oraz specjalistyczne badania diagnostyczne są dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta, w oparciu o zgłaszane przez niego objawy.
- Ważny jest wiek pacjenta, jego orientacja seksualna, stan cywilny oraz przebieg dotychczasowego życia seksualnego. Ponadto trzeba zebrać też informacje dotyczące początku i czasu trwania zaburzeń wzwodu, dotychczasowego leczenia i zażywanych leków, stylu życia, czy relacji z partnerem – mówi doktor Zajkowski.
Samo badanie przedmiotowe (fizykalne) zazwyczaj nie pozwala ustalić przyczyn zaburzeń erekcji. Ma ono na celu, przede wszystkim, ocenę zewnętrznych narządów moczowo-płciowych układu naczyniowego i nerwowego (ocenę czucia), ewentualnie obecności ginekomastii (powiększenie piersi u mężczyzn), blizn po przebytych zabiegach lub urazach. Jest ono rekomendowane u pacjentów z chorobą Peyroniego - stwardnienie ciał jamistych prącia, (jednej z form kolagenoz), oraz u pacjentów z atrofią (zanikiem) jąder. W chorobie Peyroniego występują różnej wielkości łącznotkankowe płytki w osłonce białawej ciał jamistych prącia, powodujące skrzywienie prącia podczas wzwodu i ból. Badanie per rectum jest szczególnie wskazane u mężczyzn, którzy ukończyli 45 lat oraz u kandydatów do zastępczej terapii testosteronem.
- Badania laboratoryjne ustala się dla każdego pacjenta indywidualnie. Wskazany jest: test doustnego obciążenia glukozą i profil lipidowy (jeśli badania te nie były wykonywane w ciągu ostatniego roku życia), testosteron całkowity, hormony tarczycy, prolaktyna, LH. Badanie PSA powinni zrobić mężczyźni, którzy ukończyli 45. r. ż., szczególnie w kontekście diagnostyki raka stercza i w przypadku zastosowania zastępczej terapii testosteronem – wyjaśnia Paweł Andrzej Zajkowski.
I na zakończenie rzecz najistotniejsza. Zaburzenia erekcji nie są chorobą nieuleczalną. Jest to dolegliwość, z którą jak z każdą inną idzie się do lekarza. Nie należy czekać, że problem się rozwiąże i „samo przejdzie”. Leczenie ED uzależnione jest oczywiście od czynników, jakie wywołały chorobę. Może to być psychoterapia, farmakoterapia lub, w niektórych przypadkach, iniekcje do ciał jamistych członka, lub leczenie operacyjne. Odpowiedni rodzaj leczenia lekarz dobiera indywidualnie dla każdego pacjenta. Ponadto w aptekach dostępne są bez recepty różne preparaty pochodzenia roślinnego. Trzeba jednak pamiętać, iż nie powodują one natychmiastowej poprawy erekcji, ale mogą być skuteczne jedynie w długoterminowej terapii, jako preparaty wspomagające leczenie podstawowe.
Marzena Bęcłowicz
Fot. Marzena Bęcłowicz
- Właściwe rozpoznanie przyczyny choroby i zastosowanie odpowiedniego leczenia jest możliwe po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z pacjentem. Badania przedmiotowe, laboratoryjne oraz specjalistyczne są natomiast dobierane indywidualnie dla każdego chorego – mówi doktor Paweł Andrzej Zajkowski.
