Zdrowy Białystok

Anioł Stróż

Ok. 10 % na minutę – tak spadają szanse na przeżycie osoby po zatrzymaniu krążenia. Co możemy zrobić będąc świadkiem takiego zdarzenia? Wezwać pomoc i natychmiast rozpocząć akcję ratunkową. Pomoże nam w tym – automatyczny defibrylator AED.
„A co to za urządzenie i do czego służy?” - pytanie to słyszałam od wielu osób, do których dzwoniłam pytając, czy w danej firmie/urzędzie/instytucji znajduje się defibrylator AED. Zatem wyjaśniam. Automatyczny defibrylator AED jest urządzeniem, które analizuje rytm serca osoby poszkodowanej i określa, czy wymaga ona defibrylacji, czy nie. A jak się to robi?
- AED jest bardzo prosty w obsłudze. Po włączeniu (przycisk on/off) urządzenie zaczyna nadawać komunikaty głosowe odpowiednio instruując nas, co mamy w danej chwili robić - mówi Ryszard Hodun, ratownik medyczny koordynujący pracę w ZPD w Białymstoku. - Jeśli czegoś nie zrobimy lub zrobimy źle, to urządzenie będzie instruować nas do momentu, aż daną czynność wykonamy poprawnie i dopiero potem przejdzie do kolejnego etapu udzielania pomocy. Niektóre defibrylatory oprócz komunikatów głosowych mają podświetlane diodami rysunki (tak, by osoba niesłysząca była w stanie pomóc poszkodowanemu), pokazujące nam, na którym etapie obsługi urządzenia jesteśmy.

Kiedy urządzenie wykryje rytm serca wskazany do defibrylacji, ładuje się i wydaje nam polecenie typu: „Nie dotykaj pacjenta, naciśnij przycisk defibrylacji”. Polecenie to należy wykonać i nadal słuchać komunikatów lektora (lub obserwować podświetlające się znaki).
- Najważniejsze jest, by zachować spokój i po prostu słuchać urządzenia. Jest ono w tej chwili takim naszym aniołem stróżem, który pomaga nam prawidłowo poprowadzić resuscytację krążeniową u osoby poszkodowanej – wyjaśnia ratownik.
Warto dodać, że AED może być obsługiwany praktycznie przez każdą osobę. Nie potrzebne jest żadne przeszkolenie, ani tym bardziej wykształcenie medyczne. Najważniejsza jest świadomość, że z jego pomocą możemy uratować komuś życie. W badaniach stwierdzono bowiem, że wczesne użycie defibrylatora powoduje zwiększenie wskaźnika przeżyć. Jeżeli defibrylację wykonamy w ciągu trzech minut od chwili zatrzymania krążenia, wskaźnik ten wzrasta nawet do 80 %.
Można więc powiedzieć – cudowne urządzenie! Powinno znajdować się zatem w miejscach łatwo dostępnych i takich, gdzie gromadzi się dużo ludzi. Jednak czy tak jest?
- Defibrylatory są kupowane na skutek inicjatyw lokalnych. Czasem decyzje o ich zakupie podejmują władze miast, ale przeważnie kupowane są przez firmy państwowe lub prywatne przedsiębiorstwa w celu zwiększenia bezpieczeństwa lub w ramach działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu - mówi Wojciech Rychlik, koordynator projektu Polskiej Mapy AED.
AED powinny znajdować się w: miejscach o bardzo dużym natężeniu ruchu ludzi (lotniska, stadiony, hale sportowe, dworce kolejowe i autobusowe, centra handlowe); miejscach publicznych, gdzie w ciągu ostatnich dwóch lat doszło do zatrzymania krążenia, szczególnie jeśli te miejsca są oddalone od pogotowia ratunkowego; w innych miejscach, gdzie pogotowie nie może dojechać, np. schroniska górskie, kopalnie, samoloty.
- Niestety w naszym mieście jest słaby dostęp do tego typu urządzeń, właściwie żaden większy zakład pracy, żadne przedsiębiorstwo nie ma defibrylatora. Warto dodać, że urządzenie to może kupić sobie każdy, nawet na własny użytek – mówi Ryszard Hodun.
Wczesna resuscytacja krążeniowa z użyciem AED jest jednym z ogniw tzw. łańcucha przeżycia. Będąc świadkiem wypadku sprawdzamy najpierw oznaki życia osoby poszkodowanej: czy jest ona świadoma, przytomna, czy oddycha, czy reaguje na nasz głos, czy ma drożne drogi oddechowe. Jeśli nie, natychmiast rozpoczynamy uciskanie klatki piersiowej i jeśli wiemy, że w pobliżu miejsca wypadku znajduje się defibrylator AED, czym prędzej go używamy. Ano właśnie… tylko skąd możemy wiedzieć, gdzie ów defibrylator się znajduje, a gdzie nie.
- Niestety nie ma instytucji, która nadzorowałaby rozmieszczenie AED. I właśnie na skutek potrzeby społecznej, chęci dowiedzenia się, gdzie najbliżej naszego miejsca pracy i zamieszkania znajdują się defibrylatory powstała mapa AED – mówi Wojciech Rychlik.
Natomiast „Ratuj z sercem” to inicjatywa społeczna, której celem jest stworzenie w Polsce tejże mapy. Projekt ten propaguje też ideę ratownictwa medycznego, ze szczególnym uwzględnieniem powszechnego dostępu do defibrylatorów AED oraz uświadamianie konieczności niesienia pierwszej pomocy. Partnerem programu została Panorama Firm. Zapraszamy do odwiedzenia stron www.ratujzsercem.pl oraz www.panoramafirm.pl gdzie, na znajdujących się tam mapach, zaznaczonych jest ponad 900 miejsc w całej Polsce, gdzie rozmieszczone są automatyczne defibrylatory AED. Poprzez te strony można także zarejestrować nowe urządzenie (dodać je do mapy).
Aby znaleźć najbliższy defibrylator na mapie Panoramy Firm trzeba zaznaczyć Punkt Użyteczności Publicznej o nazwie „defibrylatory”. Oprócz adresu i numeru telefonu, przy każdym opisie podana jest informacja o godzinach, w których urządzenie jest dostępne. Jest też możliwość wyznaczenia trasy dotarcia do celu.
Marzena Bęcłowicz

Lista miejsc w Białymstoku, w których znajdują się defibrylatory AED

1. Ambulatorium nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej i pielęgniarskiej WSPR w Białymstoku, ul. Poleska 89
2. Areszt Śledczy, ul. Kopernika 21
3. Basen Tropikana w Hotelu Gołębiewski, ul. Pałacowa 7
4. C.H. Auchan, ul. Produkcyjna 84 i ul. Hetmańska 16
5. IPN w Białymstoku, ul. Warsztatowa 1A
6. Izba Celna, ul. Octowa 2
7. Izba Wytrzeźwień, ul. Zaściańska 84
8. Komenda Miejska Policji, ul. Bema 4
9. Leroy Merlin, ul. Produkcyjna 86
10. Lodowisko BOSiR, ul. 11 listopada 28
11. Maltańska Służba Medyczna, ul. Pułkowa 9
12. Podlaski Zarząd Okręgowy PCK, ul. Warszawska 29
13. Podział bojowy na wyposażeniu wozów pożarniczych - 8 sztuk
14. Sklep Biedronka, ul. Ryska 1
15. Stadion Miejski, ul. Słoneczna 1 - 5 sztuk
16. Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Podlaski Urząd Wojewódzki, ul. Mickiewicza 3

Zdjęcie
- W miejscu publicznym defibrylator powinien być umieszczony tak, by był widoczny dla wszystkich. Miejsce, w którym się znajduje jest oznaczone międzynarodowym zielonym znakiem AED – mówi Ryszard Hodun.