Zdrowy Białystok

Podrasuj swój mózg

Chcesz, by twoje dziecko uczyło się szybciej, lepiej i efektywniej? A może to ty sam potrzebujesz skutecznie zapanować nad własnymi emocjami i reakcjami? A może po prostu chcesz się wyciszyć i zrelaksować? Zapanuj nad własnymi emocjami, zapanuj nad swoim mózgiem ? pomoże ci w tym biofeedback.
Biofeedback został stworzony w Amerykańskim Centrum Badań Kosmicznych NASA. Początkowo wykorzystywany był do szkolenia astronautów i pilotów, którzy w warunkach ogromnego stresu muszą bezbłędnie wykonywać złożone czynności. Obecnie metoda ta wykorzystywana jest na szeroką skalę, pomaga m.in.: w uczeniu się, zwalczaniu tremy, stresu, panowaniu nad własnymi emocjami i reakcjami, a także relaksowaniu się. Dzięki tej metodzie trenującemu (pacjentowi) dostarczane są informacje zwrotne o jego stanie fizjologicznym.
- Metoda polega na doborze indywidualnego programu dopasowanego do danej osoby ? mówi Andrzej Śliżewski z Przychodni Specjalistycznej Ewa Konopelko-Śliżewska w Białymstoku. - Program przedstawiony jest w postaci wideo-gry. Pacjent steruje grą, pracą mózgu, nie używając myszki ani joysticka. W czasie treningu mózg osoby ćwiczącej ?uczy się? wytwarzać odpowiedni poziom koncentracji i dzięki temu zwiększa się wykorzystanie jego możliwości. Poprawia się koncentracja uwagi, przypominanie i utrwalanie wiadomości, zwiększa się kreatywność oraz pozytywne myślenie.

A dla kogo przeznaczony jest biofeedback? Okazuje się, że ma szerokie zastosowanie. Trening stosowany jest nie tylko w praktyce klinicznej (ADHD/ADD ? zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, dysleksja, zaburzenia lekowe), ale także służy jako metoda treningowa dla osób zupełnie zdrowych, w celu zwiększenia potencjału umysłowego, np. w celu szybszej nauki języków obcych czy osiągania lepszych wyników sportowych.
- Jedną z odmian biofeedbacku jest EEG lub neurofeedback, który wykorzystuje właściwość, że mózg ludzki w ramach swojej aktywności wytwarza różne zakresy fal elektromagnetycznych, charakterystycznych dla różnych rodzajów tej aktywności -wyjaśnia ekspert. - I tak np. fale alfa wysyłane są w stanie relaksu i odprężenia, środkowe pasmo fal beta - w stanie wytężonego wysiłku umysłowego, fale delta - w stanie głębokiego, regenerującego snu.
W niektórych dysfunkcjach mózgu występuje zarówno niedobór jak i nadmiar fal o pewnych częstotliwościach, co uniemożliwia pacjentowi wykonywanie czynności (np. dzieci z ADHD mają problem ze skupieniem się na wykonaniu konkretnego zadania lub kontrolowaniem emocji).
- Urządzenie do neurofeedbacku to wzmacniacz fal EEG z odpowiednim oprogramowaniem. Elektrody podłączane w różnych miejscach na skórze czaszki i uszach zbierają dane o występowaniu poszczególnych pasm fal. Oprogramowanie zamienia te informacje w zrozumiały dla pacjenta obraz. Pacjent ma tak sterować aktywnością swojego mózgu, aby np. widziany na ekranie samochód wyścigowy przyśpieszył ? wyjaśnia doktor Śliżewski.
I jeszcze przykłady. Podczas pogłębiania koncentracji, na ekranie monitora powiększa się piłka lub samolot leci wyżej, w chwilach rozproszenia piłka znika, natomiast samolot obniża lot; przyjemny dźwięk przy ?sukcesie?, nieprzyjemny przy ?porażce?.
Warto też dodać, że biofeedback nie jest alternatywną formą terapii w stosunku do farmakoterapii. W niektórych schorzeniach ją zastępuje, w innych uzupełnia. Przewagą biofeedbacku jest to, że jest to metoda całkowicie bezpieczna, bez skutków ubocznych. Motorem skuteczności terapii jest silna wola i motywacja pacjenta. I właśnie ten czynnik podkreślają terapeuci: poczucie odpowiedzialności pacjenta za wynik własnego leczenia.
Marzena Bęcłowicz

Zdaniem lekarza:Andrzej Śliżewski, licencjonowany elektroencefalografista, Przychodnia Specjalistyczna w Białymstoku
Nasze doświadczenia kliniczne w pracy z pacjentami, związane z treningami biofeedback pokazują, iż wykazuje on bardzo dużą skuteczność w leczeniu wielu schorzeń z dziedziny neurologii i psychiatrii, a także u osób zdrowych, wymagających bądź to pobudzenia lub też wyhamowania czynności mózgowych. Najlepsze efekty osiąga się stosując ćwiczenia dwa razy w tygodniu. Najbardziej namacalnym dowodem tego, że biofeedback działa jest widoczna u dzieci i młodzieży poprawa ocen w szkole, co wynika z tego, że proces uczenia się przebiega znacznie szybciej, a zdobyte wiadomości są łatwiej zapamiętywane. Także osoby dorosłe, które chcą pobudzić swój umysł do działania, chociażby do nauki języków obcych lub np. mają problem z bezsennością lub wypaleniem zawodowym, zauważają dobroczynny wpływ treningów biofeedback na ich problemy.
Fot. Przychodnia Specjalistyczna w Białymstoku