Zdrowy Białystok

Odbić się od dna

- Prośby, lamenty, błagania, straszenie ? to wszystko okazuje się po raz kolejny daremnym trudem. Alkoholik, lekoman, hazardzista czy narkoman znowu mówi: ?Nic się nie stało?, ?Wszyscy tak robią?. W najlepszym wypadku obiecuje ? ?Od jutra przestanę. Od jutra koniec? ? mówi dr Dorota Chmielewska, psychiatra, psychoterapeuta z Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnień ?Przystań? w Sokółce.
W naszych uszach ww. słowa brzmią zupełnie niewiarygodnie, to jednak osoba uzależniona jest święcie przekonana o swojej racji. Twierdzi, wbrew logice, że tym razem sama sobie poradzi. Niestety, to wszystko szybko okazuje się tylko czczą gadaniną.
Czy jesteśmy bezsilni wobec uzależnienia? Nie!

Chory sam nie poradzi sobie ze swoim nałogiem, ale my również bez fachowego wsparcia nic nie wskóramy. Jeżeli znów wykorzystamy swoje niesprawdzone metody, wynik będzie taki sam jak poprzednio. Do skonstruowania i zrealizowania, tak zwanej ?interwencji wobec osoby uzależnionej?, potrzebne będą, co najmniej dwie osoby z najbliższego i znaczącego dla uzależnionego grona. Może to być: mąż, żona, dzieci, partner, rodzice, rodzeństwo, kuzyni, przyjaciele, przełożony, nauczyciel, ksiądz, kurator, lekarz lub terapeuta uzależnień, z którymi utworzymy plan interwencji. Pierwszym krokiem do przyszłego sukcesu jest nasza wizyta w Poradni Leczenia Uzależnień i Współuzależnień. Na spotkaniu należy dokładnie omówić ze specjalistą psychoterapii, możliwość oraz strategię przeprowadzenia interwencji wobec osoby uzależnionej. Musimy przede wszystkim zdawać sobie sprawę z tego, że działamy wbrew jego woli. Jak wiemy, być może z wcześniejszych doświadczeń, takie działanie spotka się zawsze z silnym oporem osoby uzależnionej. Są jednak krótkie okresy, zwłaszcza po długim ciągu picia, brania czy hazardowania się, kiedy bunt i lęk przed zmianami słabną. Należy je wykorzystać. Wybrać ten czas, metodę, dobre miejsce i pomocne osoby do przeprowadzenia tego trudnego zadania.
W życiu każdego uzależnionego jest taki czas, gdy kryzys spowodowany konsekwencjami nałogu jest tak dotkliwy, że bywa on skłonny skorzystać z pomocy, a nawet sam o nią poprosi. Wykorzystajmy to! Ba, możemy wiele zrobić, aby przyspieszyć osiągnięcie dna. Należy przede wszystkim przestać pomagać uzależnionemu w jego chorych poczynaniach. Pozwolić mu dotknąć konsekwencji swego postępowania. Niech sam po sobie posprząta, dosłownie i w przenośni. Zapłaci rachunki. Zrobi obiad. Musimy przestać pomagać mu i  ukrywać przed światem jego wstydliwą prawdę. Trzeba opowiedzieć rodzinie, co się z nim naprawdę dzieje. Nie usprawiedliwiać przed kolegami, pracodawcą i bliskimi. Powiedzieć dość i tym razem nie ulec prośbom, groźbom i manipulacjom. Na leczenie zgłaszają się bowiem najczęściej uzależnieni, którym rodziny, pracodawcy lub sądy powiedziały właśnie: ?Dość! Koniec! Wybieraj!...? Nie jest to trudne, wielu ludziom udało się tego dokonać, a milionom ciężko chorych zdołano w ten sposób pomóc.
Pierwszym etapem pomocy jest pisemne przygotowanie wstępu, który powinien zawierać tzw. słowa wzmacniające. Na początku każdego z bolesnych faktów z życia uzależnionego, dodajemy mu otuchy. Mówimy, jaki jest dla nas ważny i co dobrego nam zrobił. Można mówić o swoich uczuciach do uzależnionego z życzliwością, taktem i troską. Drugi etap przygotowań polega na opisaniu, przez każdego z uczestników interwencji, jak największej ilości faktów oraz incydentów z życia uzależnionego, które są szczególnie dramatyczne, wstydliwe lub niewygodne oraz świadczą o problemie i chorobie. Ważne jest rozróżnienie pomiędzy człowiekiem, a tym co zrobił. Unikajmy generalizowania i mówienia tego jaki jest. Przywołujmy natomiast same konkrety, które widzieliśmy na własne oczy. Nie mówmy o tym, co usłyszeliśmy od innych. Nie mówmy również o intencjach osoby uzależnionej, ani o tym, co nam się wydaje, że było lub mogłoby być.
Następnie przekażmy osobie uzależnionej wcześniej przygotowane przez nas informacje o możliwościach leczenia. Można dać do wyboru dwie lub trzy placówki i powiedzieć, że będziemy mu towarzyszyć w drodze na pierwsza wizytę. Na koniec postawmy ultimatum, które powinno być realne, prawdziwe oraz konsekwentnie wyegzekwowane w razie nie zgłoszenia się na leczenie.
Ważne jest, by tekst interwencji przygotować na piśmie, gdyż odczytują go wszyscy jej uczestnicy. Mogą brać w niej udział też dzieci, które ukończyły osiem lat. Osoba uzależniona od środków chemicznych powinna nie być wtedy pod ich wpływem. Nie reagujmy na łzy, obietnice, wyśmiewanie, groźby czy prośby uzależnionego. Nawet jak interwencja nie przyniesie oczekiwanych skutków, to na pewno dużo da osobom, które ją przygotowywały.
Przykład interwencji:
?Marku, wiesz ile dla nas znaczysz. Przeżyliśmy razem wiele lat. Kocham cię. Pomimo bólu, jaki teraz czuję, chcę utrzymać nasz związek. Cenię również to, jakim jesteś ojcem. Dlatego zdecydowałam się powiedzieć ci, jak wyglądało ostatnio nasze życie. Przynosiłeś do domu alkohol i chowałeś go. Wczoraj znalazłam butelkę po wódce w łóżeczku naszego wnuka. Coraz częściej chowasz się na stryszku i upijasz mocnym piwem. Potem długo śpisz i spóźniasz się do pracy. Dwa razy z powodu picia brałeś wolne. W domu często znajduję pochowane puszki po piwie i małe butelki po wódce. Trzy miesiące temu obiecałeś, że zgłosisz się na terapię. Nie zrobiłeś tego do dziś. Pijesz pomimo tego, że lekarz przypisał ci leki na nadciśnienie. Masz początki cukrzycy, co wyklucza jakiekolwiek spożywanie alkoholu. Bardzo się martwię o ciebie i o naszą rodzinę. Tydzień temu była u nas moja siostra, usiadłeś obok bardzo pijany i bełkotałeś coś. Siostra szybko wyszła. Wstydziłam się za ciebie. Jestem zrozpaczona. Dlatego chcę, żebyś się leczył. Umówiłam cię na wizytę do Ośrodka Leczenia Uzależnień w najbliższą środę na godz. 17. Mogę zawieść cię tam i pomóc się spakować. Jeżeli nie pojedziesz na leczenie lub przerwiesz je, przygotowany wczoraj pozew rozwodowy zaniosę do sądu?.
Jacek Chmielewski, psychiatra, psychoterapeuta, Ośrodek Terapii Uzależnień i Współuzależnień ?Przystań? w Sokółce

Pracownicy Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnień ?Przystań?, obok psychoterapii, oferują też pomoc w skonstruowaniu i przeprowadzeniu takiej interwencji.
Sokółka
ul. Białostocka 156
tel. 510 002 072
www.leczeniealkoholizmu.com