Rola USG w diagnostyce raka piersi
- Wtorek, 25 sierpień 2020 11:07
Lekarze apelują – profilaktyka raka piersi daje szansę na 100% wyleczenie choroby. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy zmiana zostanie wykryta w stanie przedinwazyjnym, czyli bez przerzutów do węzłów chłonnych. Z każdym kolejnym stopniem zaawansowania choroby, szanse te niestety maleją aż o 25%.
Istnieje wiele czynników powstawania raka piersi - poczynając od idiopatycznych (mających nieznane podłoże), a kończąc na obciążeniu genetycznym, które jest przyczyną około 10% wszystkich zachorowań. Jeżeli zaś dochodzi do mutacji genów BRCA1 i BRCA2 to ryzyko powstania nowotworu piersi zwiększa się nawet o 50% do 80%. Wysokie prawdopodobieństwo zachorowania występuje również wtedy, kiedy na nowotwór choruje najbliższa osoba. W diagnostyce oraz ocenie ryzyka powstawania raka piersi istotna jest także przeszłość położnicza.
- Kobiety, które urodziły pierwsze dziecko po 35. roku życia lub miały problemy laktacyjne należą do grupy o zwiększonym ryzyku zachorowania. Wynika to z faktu, że gruczoły piersiowe w pełni dojrzewają dopiero po porodzie. Poczęcie dziecka zmniejsza ilość menstruacji, a tym samym poziom estrogenu, co z kolei zmniejsza ryzyko powstania nowotworu. Z tego samego powodu do grupy o podwyższonym ryzyku zaliczamy kobiety, które długo miesiączkowały - tłumaczy dr n. med. Radosław Bobrowski, właściciel gabinetów USG Ultramed w Białymstoku.
Najbardziej popularnym sposobem na wykrycie zmian w gruczole piersiowym jest samobadanie. Badania donoszą, że aż 30% wszystkich zmian wykrywanych jest właśnie w ten sposób.
- Palpacyjnie jesteśmy w stanie wyczuć guzek o wielkości około 1 cm, natomiast zmiany przedinwazyjne często mają zaledwie kilka milimetrów i zazwyczaj nie są w ten sposób wykrywane. To właśnie z tego powodu tak ważne jest wykonywanie badań obrazowych typu USG i mammografia, które uwidaczniają nawet najmniejsze zmiany – dodaje doktor Bobrowski.
Podstawową metodą obrazową w rozpoznaniu raka piersi jest USG. Jest to doskonała technika diagnostyczna uzupełniająca mammografię, szczególnie w przypadku badania sutków gruczołowych. Metoda ta jest niezwykle cenna do oceny piersi o dużej gęstości gruczołowej - typowych zwłaszcza dla kobiet młodych, przed menopauzą, aktywnych hormonalnie - i powinna być metodą z wyboru w tej grupie pacjentek. Zalecana jest też paniom powyżej 40. roku życia, z tego względu, iż umożliwia wykrywanie zmian, których niejednokrotnie nie wykazuje badanie mammograficzne.
W razie zaobserwowania patologii w mammografii, ultrasonografia jest jej wartościowym uzupełnieniem, gdyż umożliwia różnicowanie zmian torbielowatych i litych oraz bardziej precyzyjną ocenę wielkości i granic zmian ogniskowych.
- Profilaktycznie USG piersi należy robić raz w roku. Wskazaniem do badania mogą być różnego rodzaju zmiany, których wcześniej nie było, np. guzki; tzw. zaciągnięcie skóry; nietypowy wyciek z sutka u kobiet, które nie są w ciąży ani nie karmią; zmiany w brodawce lub guzki w dołach pachowych. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania, najlepiej wykonać je w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego. Jest bezbolesne, w pełni bezpieczne i może być powtarzane bez ryzyka narażenia na promieniowanie. Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do wykonania USG – mówi właściciel gabinetów USG Ultramed w Białymstoku.
Podczas badania, pod kontrolą sondy, wykonywać można również biopsje cienko- lub gruboigłowe oraz punkcje torbieli. Pobrany materiał pozwala na ostateczne różnicowanie mikroskopowe patologii.
- Biopsja zlecana jest najczęściej w celu potwierdzenia lub wykluczenia zmiany nowotworowej. Wskazaniem do jej wykonania jest obecność stwierdzonego - np. w czasie badania USG - guza, torbieli, nacieku lub obrzęku. W gabinecie Ultramed wykonujemy biopsje cienkoigłowe celowane, pod kontrolą USG, tzw. BACC: piersi, tarczycy, ślinianek, węzłów chłonnych oraz zmian podskórnych – mówi doktor Radosław Bobrowski.
Badanie USG piersi z oceną przepływu metodą Doppler, zwiększa dodatkowo czułość i swoistość tej metody diagnostycznej, w różnicowaniu zmian łagodnych i tych podejrzanych o złośliwość.
MB, Fot. Barbara Klem
Na zdjęciu doktor Małgorzata Żaworonek-Kozłowska, doświadczony radiolog z gabinetu USG Ultramed w Białymstoku.
