Nierówności w dostępie do leczenia chorób nowotworowych w krajach UE
- Piątek, 11 marzec 2022 13:21
Prof. Piotr Rutkowski z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie i Jacek Maciejewski z fundacji Rak’n’Roll gośćmi Europejskiego Kongresu Organizacji Pacjentów Onkologicznych w Rydze.
Parlament Europejski nadał priorytet leczeniu onkologicznemu i wyznaczył cel, by do 2030 r. ponad 70% pacjentów onkologicznych w UE pokonywało chorobę. Niestety, do jego osiągnięcia w Europie Środkowo-Wschodniej jest jeszcze długa droga. Co powinno zmienić się w Polsce w zakresie leczenia onkologicznego, w jakich obszarach „odstajemy” od innych krajów z naszego regionu, a w których jesteśmy liderem – wyjaśniają prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie oraz Jacek Maciejewski, członek zarządu fundacji Rak’n’Roll, którzy 18 marca br. wezmą udział w Europejskim Kongresie Organizacji Pacjentów Onkologicznych „O równości w walce z rakiem”.
- Gdybym miał wymienić najważniejsze wyzwania dotyczące leczenia onkologicznego w Polsce i wskazać obszary, w których „odstajemy” np. od krajów Europy Zachodniej, to byłyby to, po pierwsze, niewystarczające uczestniczenie Polaków w programach profilaktyki zdrowotnej. Jak wiemy, możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwory w ok. 50% tylko poprzez zmianę swojego stylu życia. Jednak Polacy w dalszym ciągu nie należą do najzdrowszych społeczeństw. Dla przykładu w Polsce odsetek osób palących wynosi ponad 20%, a we Francji – ok. 12% – mówi profesor Piotr Rutkowski.
- Kolejna kwestia to korzystanie z profilaktyki wtórnej. Nadal z cytologii, mammografii czy kolonoskopii korzysta zbyt mała liczba Polaków. Zaledwie ok. 50-60% Polek wykonuje badanie mammograficzne. Pomimo tego, że jest ono całkowicie bezpłatne. Kolejną kwestią jest niedobór kadry – chodzi tu zarówno o onkologów, ale także innych specjalistów biorących udział w procesie leczenia takich jak psychoonkolodzy, fizjoterapeuci itd. Nierówność występuje także w rozmieszczeniu tej kadry – mieszkańcy większych miast są pod tym względem na uprzywilejowanej pozycji – zauważa profesor Rutkowski.
- Bez wątpienia mamy także jeszcze sporo do zrobienia w obszarze refundacji innowacyjnych terapii onkologicznych. Obecnie wynosi ona ok. 60%, a naszym celem– w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej – jest uzyskanie 90% refundacji – dodaje. - Mamy nadzieję także, że w tym roku uda nam się sfinalizować w ramach Narodowej Strategii pełną refundację szczepionek na wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) dla dziewcząt i chłopców w Polsce. Refundacja miała być wprowadzona już w zeszłym roku, ale z powodów proceduralnych musieliśmy przesunąć ten projekt na obecny rok.
- Choć wyzwań jest sporo, trzeba stwierdzić, że Polska jest jednym z liderów, jeśli chodzi o leczenie onkologiczne w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Mamy całkiem wysoki wskaźnik refundacji terapii oraz znaczący przyrost badań niekomercyjnych. Zajmujemy także 11 miejsce pod względem liczby badań klinicznych na świecie. To bez wątpienia nasza mocna strona – twierdzi profesor Rutkowski.
- Jeśli chodzi o skuteczność leczenia chorych na nowotwory, kluczowym wskaźnikiem długofalowym są wyleczenia chorego. Nawet jeśli w odniesieniu do innych krajów z naszego regionu nie wypadamy najgorzej pod względem współczynnika 5-letnich przeżyć, który wynosi w Polsce, np. w czerniakach skóry ok. 70% - to w odniesieniu do Niemiec, gdzie współczynnik ten kształtuje się na poziomie 90%, mamy jeszcze sporo do zrobienia – podsumowuje profesor Rutkowski.
Europejski Kongres Organizacji Pacjentów Onkologicznych „O równości w walce z rakiem” organizowany jest przez Łotewskie Stowarzyszenie Organizacji Pacjentów Onkologicznych „OncoAliance” we współpracy z Komisją Specjalną ds. Walki z Rakiem (BECA) Parlamentu Europejskiego. Wydarzenie – poza środowiskiem medycznym – skierowane jest także do organizacji pozarządowych i instytucji rządowych z krajów bałtyckich.
W Kongresie udział weźmie ponad 30 uznanych na arenie międzynarodowej lekarzy, polityków, przedstawicieli rządów krajowych, Parlamentu Europejskiego (PE) i NGO-sów. Będą to m.in.: Stella Kyriakides, europejska komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności; John Ryan, szef Dyrekcji ds. Zdrowia Publicznego WE; Bettina Ryll, założycielka Europejskiej Sieci Chorych na Czerniaka Skóry; Menia Koukougianni, współzałożycielka i szefowa organizacji pozarządowej „KARKINAKI” z Grecji oraz ministrowie zdrowia krajów bałtyckich.
W wydarzeniu weźmie udział także Jacek Maciejewski, członek zarządu fundacji Rak’n’Roll.
- Z pewnością nigdy nie należy opuszczać okazji, by powtórzyć prawdy oczywiste dla nas, jako Europejczyków: miejsce zamieszkania nie może warunkować dostępu do diagnostyki i sposobu leczenia raka a przez to szans na powrót do zdrowia. Zmniejszanie nierówności w dostępie do leczenia onkologicznego jest wyzwaniem, jakie stoi obecnie przed całą Wspólnotą – podkreśla Jacek Maciejewski.
Kongres to jego zdaniem także dobra okazja dla organizacji pacjentów onkologicznych do dzielenia się dobrymi praktykami.
– Oprócz artykułowania oczekiwań wobec systemu europejskiego oraz systemów rodzimych, warto także agregować pożyteczne doświadczenia europejskich NGO#sów i wymieniać doświadczenia np. z obszaru działań profilaktycznych. Mam nadzieję, że także w innych krajach pojawiły się obserwacje, że straszenie ludzi rakiem jako działanie profilaktyczne jest nieskuteczne i trzeba szukać sposobów takiego oddziaływania na społeczeństwo, by realnie upowszechniać zachowania prozdrowotne i utrudniać rakowi życie – zauważa Jacek Maciejewski.
Udział w Kongresie jest bezpłatny i otwarty dla wszystkich zainteresowanych osób. Wystarczy do 15 marca wypełnić formularz zgłoszeniowy, który znajduje się tutaj: www.cancerequality.eu/en/registracija
Kongres odbędzie się w języku angielskim i będzie tłumaczony na język polski. Wydarzenie będzie transmitowane online, a także na Facebooku i na YouTube.
Program Kongresu: https://cancerequality.eu/en/programma
W trakcie Kongresu organizacje pacjentów z Europy Środkowo-Wschodniej podpiszą też List Otwarty, który zostanie przekazany Parlamentowi Europejskiemu, Komisji Europejskiej oraz rządom państw członkowskich UE reprezentowanych na Kongresie.
