Zdrowy Białystok

Słońce na talerzu

Począwszy od końca września, a skończywszy na ostatnich dniach października, zbieramy dojrzałe, pełne słońca dynie. To właśnie teraz trwa festiwal tego przecudownego i zdrowego warzywa. Wprowadzając dynię do jadłospisu, czynimy więcej dla swego samopoczucia i zdrowia niż wszystkie tzw. prozdrowotne działania służby zdrowia.
Surowa, gotowana, duszona lub pieczona dynia powinna znaleźć się na stołach wszystkich osób dbających o zdrowie. Szczególnie poleca się ją chorującym na serce (miażdżyca, stwardnienie tętnic, nadciśnienie tętnicze) oraz w przypadkach obrzęków w niewydolności nerek, serca czy wątroby. Powinny ją też jeść osoby cierpiące na zaburzenia przemiany materii (zaparcia, otyłość), choroby reumatoidalne, schorzenia związane z wątrobą i cukrzycą, gdyż warzywo to zawiera substancje, które pomagają zregenerować trzustkę i podnieść poziom insuliny.
Dynię warto zacząć „jeść” już w życiu płodowym, jest ona więc idealnym pokarmem dla przyszłych mam. Serwujemy ją też maluchom, gdy przestajemy karmić je piersią, lub jako uzupełnienie mleka mamy. Oprócz niesamowitych wartości odżywczych i energetycznych – warzywo to bardzo rzadko uczula, a maluchy chętnie je jedzą, gdyż ma słodkawy smak.
Dynia jest niskokaloryczna, dlatego jest idealna dla osób odchudzających się i dbających o sylwetkę. Potrawy z niej przygotowane są sycące, gdyż zawierają solidną porcję błonnika. Ponadto dynie, szczególnie te z upraw ekologicznych, są cennym źródłem witamin i soli mineralnych. Zawierają witaminę A (beta-karoten, czyli prowitaminę A), B1, B2, B3, P oraz C. Bogate są też w składniki mineralne - potas, sód, wapń, magnez, żelazo, fosfor. Z kolei pestki dyni są prawdziwą skarbnicą substancji biologicznych. Składają się w 35-50% z oleju zawierającego dużą ilość fitosteroli i nienasyconych kwasów tłuszczowych, które hamują odkładanie się w tkankach złogów cholesterolu, a co za tym idzie zapobiegają miażdżycy. Nasiona dyni zalecane są też jako środek moczopędny, będący szczególnie korzystnym lekiem przy stanach zapalnych nerek i pęcherza. Są również powszechnie znane jako środek przeciwko gliście ludzkiej, tasiemcowi i owsikom. Antyrobaczycowe właściwości nasiona dyni zawdzięczają alkaloidom zwanym kukurbitacynami. Do zwalczania pasożytów używa się świeżych, wyłuskanych pestek, esencji ze świeżych nasion (napary, wywary itd.) lub preparatów. Kukurbitacyny łatwo przenikają do organizmów pasożytów i porażają ich układ nerwowy.
Pestki dyni warto też jeść profilaktycznie. Cucurbitasterol to specyficzny dla dyni fitosterol, o udowodnionym działaniu profilaktycznym w zapobieganiu schorzeniom prostaty. Przerost prostaty, ale także inne kłopoty zdrowotne są związane z brakiem odpowiedniej ilości cynku w naszym organizmie. Pestki dyni są bardzo dobrym źródłem tego pierwiastka, a mężczyźni potrzebują go nawet cztery razy więcej niż kobiety.
Według Chińczyków dynia to warzywo o właściwościach leczniczych oraz kosmetycznych. Dba o skórę i cerę oraz chroni organizm przed nowotworami. Jest prawdziwym bogactwem beta-kryptoksantyny (barwnik o udowodnionych właściwościach antynowotworowych). Systematyczne spożywanie dyni zmniejsza o 27% ryzyko wystąpienia nowotworu żołądka, a o 37% nowotworu płuc, u czynnych palaczy.
Po tych wszystkich informacjach można już tylko dodać - dynia jest prawdziwą królową warzyw. To skarb przysparzający nam radości smakowych, doskonałego samopoczucia i w konsekwencji zdrowia. Nie tylko odżywia i wspiera nasz mózg, ale wspomaga organizm, odmładzając go i dodając urody. Podnosi mobilność systemu immunologicznego, chroniąc nas przed chorobami. Warto więc jeść ją do woli.
W celu skuteczności działania tego cudownego warzywa najważniejsze jest źródło jego pochodzenia. Pokłady cennych witamin i minerałów dostarczać nam będą produkty z upraw biodynamicznych. Nie zawierają one syntetycznych środków konserwujących dodawanych do produkcji, pestycydów i herbicydów stosowanych do uprawy. Żywność taka jest zasobna w najbardziej wartościowe składniki odżywcze i budulcowe, a także w energię witalną. Tylko ją można traktować jako prawdziwą, wartościową, niezbędną do życia. Szeroki wybór dyń, a także świeże warzywa, owoce, mięso, nabiał, jaja, ziarna, zboża, mąki, makarony, oleje, zioła, orzechy, bakalie, przyprawy, superżywność, wysokiej jakości suplementy diety a także olejki eteryczne – oferuje sklep ekologiczny Zdrowa Spiżarnia mieszczący się przy ul. Świętojańskiej 8 w Białymstoku.
Bożena Kobosko, doradca medycyny naturalnej, właścicielka Zdrowej Spiżarni, sklepu ekologicznego w Białymstoku
Fot. Magdalena Sadowska