Zdrowy Białystok

Diagnostyka chorób naczyniowych

„Złotym standardem” w diagnostyce chorób naczyń krwionośnych jest angiografia cewnikowa polegająca na wprowadzeniu do tętnicy cewnika i podaniu środka kontrastowego. Jest to jednak badanie inwazyjne, obciążone ryzykiem powikłań i wymagające pobytu w szpitalu. Dlatego obecnie podstawową techniką diagnostyczną w chorobach naczyń jest angiografia tomografii komputerowej, tzw. angio-TK.
Angio-TK jest metodą obrazowania naczyń na podstawie badania TK, po dożylnym podaniu środka kontrastowego ze strzykawki automatycznej, w tzw. bolusie. Jest to badanie znacznie mniej inwazyjne niż angiografia cewnikowa (cyfrowa angiografia subtrakcyjna - CAS), która jest obecnie wykorzystywana głównie jako metoda terapeutyczna, do przeprowadzania zabiegów naczyniowych, np. poszerzania tętnic, zakładania stentów naczyniowych lub embolizacji tętniaków.
O ile badanie angio-TK wymaga dożylnego podania jodowego środka kontrastowego, to ta droga podania jest znacznie bezpieczniejsza niż dotętnicza (jak w przypadku CAS), gdyż wiąże się z niewielkim odsetkiem powikłań. Taki sposób badania umożliwia też jego bezpieczne wykonywanie w warunkach ambulatoryjnych.
Dzięki obecności kontrastu w naczyniach, badanie angio-TK umożliwia precyzyjną ocenę anomalii naczyniowych - tętniaków, malformacji naczyniowych i bogato unaczynionych guzów. Jest również bardzo dokładną metodą oceny zwężeń naczyń i ich niedrożności. Jest na tyle dokładne, że z reguły można zakończyć na nim proces diagnostyczny i na jego podstawie wybrać metodę leczenia. Do głównych zalet badania angio-TK należy zaliczyć także: małą inwazyjność oraz krótki czas badania, możliwość otrzymania przestrzennego obrazu naczyń w dowolnej projekcji, możliwość oceny innych narządów w zakresie badania (np. podczas angio-TK jamy brzusznej można ocenić nie tylko naczynia tego obszaru, ale też wszystkie narządy jamy brzusznej). Do ograniczeń badania należy obciążenie promieniowaniem jonizującym, dlatego ważne jest przestrzeganie odpowiednich wskazań, ze szczególnym uwzględnieniem badań dzieci. Jednak nowoczesne skanery TK zapewniają optymalizację dawki promieniowania, którego wartości nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia.
Angio-TK umożliwia ocenę naczyń wszystkich obszarów ciała. Jest metodą tak dokładną, że pozwala wykryć nawet tętniaki naczyń mózgowych o wymiarach 1-2 mm. Jest to metoda weryfikująca badanie USG Doppler w ocenie zwężeń tętnic szyjnych oraz pozwalająca na dokładną ocenę i wymiarowanie tętniaków aorty brzusznej przed zabiegiem operacyjnym. W diagnostyce ostrych patologii naczyniowych w obrębie klatki piersiowej, angio-TK stała się badaniem pierwszoplanowym, wykonywanym z wyboru - pozwala wykluczyć zatorowość płucną oraz rozwarstwienie aorty - stany zagrożenia życia. Angiografia TK wykorzystywana jest jako najdokładniejsza nieinwazyjna metoda w przypadku chorób przewlekłych klatki piersiowej o podłożu naczyniowym – m.in. zwężenia naczyń odchodzących od łuku aorty lub tętniaków aorty piersiowej. Badanie angio-TK jest szeroko wykorzystywane również w ocenie stanu tętnic kończyn dolnych - biodrowych, udowych oraz podudzi, głównie w przypadkach zmian miażdżycowych, co pozwala jednoznacznie zakwalifikować pacjenta do zabiegów operacyjnych lub leczenia zachowawczego. Angiografia TK pozwala również na uwidocznienie naczyń wieńcowych – określana jest wtedy jako kardio-TK. Jest to zagadnienie szerokie i przybliżymy je w jednym z kolejnych artykułów.
Należy podkreślić, że jakość badań angiotomograficznych zależy od klasy aparatu TK. Aparaty o dużej liczbie rzędów detektorów, np. 256 lub 320, pozwalają na szybkie wykonanie badania i są znacznie mniej wrażliwe na powstawanie artefaktów, np. od ruchu pacjenta. Badanie na wysokiej klasy aparacie TK pozwala również zmniejszyć znacząco dawkę środka kontrastowego.
Obecnie w Centrum Medycznym TMS Diagnostyka posiadamy dwa najwyższej klasy aparaty TK – skaner 320-rzędowy i 80-rzędowy (160 warstwowy). Wykonujemy wszystkie możliwe rodzaje badań angiotomograficznych. Dysponujemy też najnowszymi automatycznymi strzykawkami do podawania środka kontrastowego oraz doskonałymi konsolami diagnostycznymi, które służą do rekonstrukcji badań angiograficznych. Nasz zespół specjalistów ma olbrzymie, blisko 20-letnie, doświadczenie w wykonywaniu i ocenie tych badań. Ściśle współpracujemy również z chirurgami naczyniowymi oraz radiologami zabiegowymi, konfrontując wyniki naszych badań z obrazem śródoperacyjnym lub obrazami CAS, ponieważ taka wymiana informacji pozwala na wybór najbardziej odpowiedniego leczenia oraz następową ocenę efektów zabiegu operacyjnego lub śródnaczyniowego.
dr n. med. Adam Łukasiewicz, prof. dr n. med. Eugeniusz Tarasów, TMS Diagnostyka