Dolegliwości XXI wieku
- Środa, 22 luty 2023 10:27
Otyłość, cukrzyca, miażdżyca. To tylko niektóre choroby, potocznie zwane cywilizacyjnymi, które spędzają sen z powiek wielu Polakom. Głównym źródłem ich powstania nie jest zakażenie, a szybki rozwój cywilizacji, m.in. uprzemysłowienie, zanieczyszczenie środowiska oraz niezdrowy tryb życia.
Codzienność sprawia, że często nie jesteśmy w stanie zapanować nad prawidłową przemianą materii. Trzeba jednak pamiętać, że to właśnie dzięki procesom metabolicznym nasz organizm przyswaja substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Z prostych związków powstają bardziej złożone, stanowiące budulec białek, węglowodanów i tłuszczów. Złożone cząsteczki organiczne rozpadają się na prostsze, uwalniając przy tym potrzebną ciału energię. Dzieje się to za sprawą reakcji chemicznych przebiegających łańcuchowo i cyklicznie, regulowanych przez układ nerwowy, enzymy, hormony i witaminy. Gdy coś w tej maszynie przestaje działać pojawia się problem, z którym warto udać się do lekarza, a Lekarska Specjalistyczna Spółdzielnia Pracy Eskulap w Białymstoku jest do tego idealnym miejscem, ze względu na możliwość szybkiej, profesjonalnej konsultacji różnych specjalistów.
Jednym z nich jest Piotr Filipczuk.
- Poradnia Chorób Metabolicznych zajmuje się profilaktyką i leczeniem chorób cywilizacyjnych – np. otyłości, stanu przedcukrzycowego, zespołu metabolicznego, chorób układu krążenia. W rzeczywistości często te choroby współistnieją i wymagają leczenia w kilku poradniach specjalistycznych. U nas pacjenci uzyskują kompleksową poradę w jednym miejscu – mówi Piotr Filipczuk.
Najczęściej spotykane zaburzenia to:
- Otyłość, również u pacjentów po zabiegach bariatrycznych. Tkanka tłuszczowa to zapasowe źródło energii, warstwa izolującą przed zimnem. Spełnia wiele ważnych funkcji. Jeśli jednak jest jej zbyt dużo staje się to przyczyną chorób jak np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, dyslipidemia.
- Cukrzyca typu 2 (zwłaszcza związana z otyłością) to grupa często występujących schorzeń, w których występuje podwyższony poziom glukozy we krwi. Jej następstwa prowadzą do chorób układu sercowo-naczyniowego oraz uszkodzenia ważnych narządów.
- Dyslipidemia, czyli zaburzenia gospodarki lipidowej, których wynikiem jest nieprawidłowe stężenie określonych grup lipidów we krwi. Najistotniejszą konsekwencją jest jej szkodliwy wpływ na układ sercowo-naczyniowy, m.in. poprzez wzrost ryzyka rozwoju miażdżycy, która z kolei zwiększa ryzyko występowania groźnych dla życia powikłań, takich jak zawał serca i udar mózgu.
- Dna moczanowa (zapalenie stawów wywołane przez odkładanie się kryształów moczanu sodu) objawia się bólem, zaczerwienieniem i obrzękiem stawu, szczególnie często stawu śródstopno- paliczkowego I, który pojawia się wcześnie rano. Wywołana jest zwiększonym stężeniem kwasu moczowego (hiperurykemia). Prowadzi do niego wzmożone wytwarzanie lub ograniczone wydalanie tego związku z organizmu. U niektórych chorych występuje również kamica nerkowa.
- Choroby układu krążenia mające przyczyny środowiskowe, np. nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca.
- W celu dokładnego rozpoznania, podczas wizyty, omawiam z pacjentem jego sposób odżywiania, najczęściej wybierane produkty spożywcze, nawyki żywieniowe, sposób przygotowywania posiłków, styl życia, przyzwyczajenia, długość snu, rodzaj pracy, aktywność fizyczną. Ludzie w większości nie zdają sobie jeszcze sprawy, jak to wszystko bardzo wpływa na ich zdrowie, a co za tym idzie również samopoczucie - zaznacza pan Filipczuk.
Osoby borykające się z problemami przemiany materii powinny zwrócić się z tym do specjalisty. Nie jest jednak oczywiste, od której specjalności zacząć. Lekarz chorób metabolicznych zdiagnozuje odpowiednio pacjenta i, jeśli będzie to konieczne, skieruje do specjalisty innych dziedzin.
Na wstępną konsultację warto zgłosić się już z wynikami aktualnych badań (profil lipidowy - cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy; TSH; glukoza na czczo). Pomoże to uwzględnić ewentualne przeciwwskazania lub zalecenia lekarskie. Wszystkie te badania można oczywiście wykonać w laboratorium LSSP Eskulap w Białymstoku.
Marcin Popko, LSSP Eskulap w Białymstoku
