Odpoczywaj zdrowo i efektywnie
- Wtorek, 23 sierpień 2022 10:14
Letni urlop to wspaniały czas na regenerację organizmu po intensywnej całorocznej pracy. To właśnie wtedy „ładujemy akumulatory” na kolejny etap intensywnego życia. Jak umiejętnie wypoczywać radzi dr Ewa Odachowska-Rogalska, psycholog, psychotraumatolog z Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej, wykładowca SWPS.
Zdrowy Białystok: Większość osób nie może doczekać się urlopu. Niestety są też tacy, którzy na myśl o nim odczuwają strach i zadają sobie pytania: Czy poradzą sobie beze mnie w pracy? Ile zaległości się wytworzy?
Ewa Odachowska-Rogalska: Pracoholik zwykle odczuwa niepokój już w momencie, gdy zaczyna myśleć, że nie będzie go w pracy. Nawet jeśli uda mu się zaplanować urlop, pierwsze dni spędza na rozmyślaniu o pracy, a ostatnie na żalu, że nie udało mu się odpocząć. Aby wypoczynek był efektywny, istotna jest nie tylko jego długość, ale także umiejętność radzenia sobie ze stresem. Powinniśmy stosować ją na co dzień, aby przyzwyczajać organizm do spokoju i dawać mu wytchnienie wtedy, kiedy tego potrzebuje. Istnieje wiele metod radzenia sobie ze stresem. Wśród tych najlepiej działających wymienia się sport, jogę z elementami medytacji oraz zdrowy sen. Wszystkie wymagają jednak umiejętności odpoczywania. Danie sobie prawa do „robienia niczego” nie musi wiązać się z poczuciem winy. A jeśli tak, jest to sygnał do odwiedzenia psychologa. Już kilka spotkań pozwala na wypracowane metod skutecznego rozładowania napięcia.
ZB: Co dla naszego organizmu jest najkorzystniejsze? Jeden długi urlop, kilka wolnych dni w miesiącu czy np. co kwartał?
EO-R: Wszystko zależy od tego, jak wygląda nasza praca i jakie mamy potrzeby na regenerację oraz od tego, jaki rodzaj odpoczynku jest przez nas preferowany. W zasadzie właściwą odpowiedzią będzie – wszystkie, jeśli tylko mamy taką możliwość.
W ciągu roku bardzo ważne są nawet krótkie przerwy w pracy - wolny weekend, czy nawet popołudnie. Zasada jest prosta - odpoczywaj inaczej niż pracujesz. Osoby, których praca polega na wysiłku intelektualnym efektywniej wypoczną jeśli czasem wolnym będzie jakaś forma wysiłku fizycznego (praca w ogrodzie, bieganie). Z kolei osoby, których praca opiera się na wysiłku fizycznym lepiej zregenerują się pozwalając sobie na tzw. błogie lenistwo. Inną kwestią są dłuższe wakacje, o których także nie należy zapominać, niezależnie od tego, czy wypoczywamy na bieżąco po pracy. Dobrze spędzony urlop to taki, podczas którego będziemy w stanie zdystansować się od pracowniczej rzeczywistości i pozwolimy swojemu umysłowi na spokój warunkujący regenerację.
ZB: A czym ryzykujemy nie korzystając z wypoczynku?
EO-R: Nawet najbardziej lubiana i satysfakcjonująca praca może stanowić obciążenie i być przyczyną problemów zdrowotnych, jeśli od niej nie odpoczywamy. Najbardziej sprawna maszyna potrzebuje regeneracji, żeby działać bez awarii przez wiele lat. Organizm ludzki jest bardzo inteligentną maszyną, wie czego mu potrzeba. Umiejętność wsłuchiwania się w jego sygnały może być czynnikiem ratującym zdrowie.
ZB: Długotrwałe zmęczenie może mieć niekorzystny wpływ na wiele aspektów życia, nie tylko w obszarze zdrowia psychicznego i fizycznego. Kiedy i gdzie szukać pomocy?
EO-R: Pierwszy aspekt to na pewno przełamanie lęku przed wizytą u psychologa czy psychiatry. Pomocna bywa też rozmowa z lekarzem rodzinnym, który uświadomi konieczność zwrócenia się po taką poradę. Doradzi też, gdzie szukać pomocy. Wszystko zależy jednak od problemu, z jakim się borykamy. Bywa tak, że długotrwały stres związany z pracą, mobbing lub inne naruszenia prawa pracy doprowadzają do poważnego kryzysu. Wtedy najlepiej szukać pomocy u interwenta psychologa. Niekiedy jednak niezbędna jest psychoterapia i wtedy korzystajmy z pomocy psychoterapeuty. A jeśli obserwujemy zmiany w zachowaniu, zmiany rytmu okołodobowego, kłopoty ze snem, wahania nastrojów, myśli rezygnacyjne, wtedy dobrym wyborem będzie psychiatra.
ZB: Jak stan ciągłego napięcia wpływa na nasze zdrowie?
EO-R: W wyniku długotrwałego obciążenia organizmu czynnikami związanymi z pracą, zwłaszcza jeśli wiąże się ona ze stresem, zaczynamy odczuwać coraz poważniejsze tego skutki. Mogą być to zarówno objawy somatyczne (bóle głowy, objawy ze strony układu pokarmowego), psychiczne (wypalenie zawodowe, brak motywacji i zadowolenia z życia, zaburzenia lękowe, depresja), jak i poważne zespoły chorobowe (np. miażdżyca, nadciśnienie, cukrzyca). Żadnych nie wolno lekceważyć. Nie wolno bać się szukać pomocy u specjalistów.
ZB: Dziękuję za rozmowę.
Fot. LSSP Eskulap w Białymstoku
LSSP Eskulap w Białymstoku zapewnia wykwalifikowaną kadrę lekarską w zakresie psychiatrii, jak i psychologii.
