Rola USG w limfadenopatii
- Wtorek, 11 maj 2021 13:12
Niewielkie struktury zlokalizowane w całym ciele, odpowiedzialne za rozpoznanie i usunięcie patogenów. Węzły chłonne. Jakie pełnią funkcje w organizmie człowieka? Jakie są przyczyny ich powiększenia i czy taki stan zawsze oznacza poważną chorobę? Zapraszam do lektury.
Węzły chłonne są elementami układu limfatycznego i odgrywają bardzo ważną rolę w organizmie człowieka. Choć ich główne skupiska zlokalizowane są pod pachami, w pachwinach, na szyi, w pobliżu zatok oraz w okolicy żuchwy, to znajdują się w całym ciele, w przebiegu naczyń, którymi transportowana jest limfa (chłonka).
Ze względu na lokalizację wyróżnia się węzły chłonne obwodowe oraz głębokie. Pierwsze znajdują się tuż pod skórą i są łatwe do zbadania (np. szyjne, pachwinowe), natomiast drugie – jak sama nazwa wskazuje - umiejscowione są głębiej, np. w jamie brzusznej – wzdłuż przebiegu aorty i naczyń biodrowych.
- Głównym zadaniem węzłów chłonnych jest filtrowanie limfy, czyli usuwanie z niej toksyn i drobnoustrojów oraz produkcja limfocytów - komórek układu odpornościowego odpowiedzialnych za zwalczanie patogenów. Zdrowe węzły chłonne nie są wyczuwalne, ani widoczne. Do ich powiększenia (limfadenopatii) dochodzi w momencie, gdy zaczynają produkować większe ilości limfocytów, co oznacza, że w okolicy danej grupy węzłów znajduje się stan zapalny. Przyczyną powiększenia węzłów są najczęściej infekcje dróg oddechowych na tle wirusowym lub bakteryjnym. Stan taki utrzymuje się zazwyczaj kilka dni, jeśli jednak obrzęk trwa dłużej niż tydzień należy zgłosić się do lekarza, gdyż najgroźniejszymi przyczynami powiększenia węzłów chłonnych bywają nowotwory - tłumaczy doktor Radosław Bobrowski, właściciel sieci gabinetów USG Ultramed w Białymstoku.
Powiększone węzły chłonne, np. pachowe czy szyjne, łatwo wyczuć samodzielnie. Są to niewielkie, bolesne zgrubienia, wielkości ok. 1 cm.
- O ile podstawowym badaniem w ocenie węzłów chłonnych jest badanie palpacyjne, to jest ono jednak mocno subiektywne. USG węzłów chłonnych umożliwia ocenę ich wielkości, struktury miąższu oraz stosunku do otaczających tkanek. Pozwala więc na większą dokładność w postawieniu diagnozy. W czasie badania specjalista jest bowiem w stanie ocenić czy dany węzeł chłonny jest powiększony w wyniku stanu zapalnego, czy choroba ma charakter nowotworowy i wymaga dalszej, pilnej diagnostyki, np. biopsji – mówi doktor Radosław Bobrowski.
USG węzłów chłonnych powinno być wykonane zawsze, gdy dojdzie do znacznego powiększenia węzłów chłonnych oraz wtedy, gdy chory skarży się na ich bolesność. Węzłami najczęściej wymagającymi badania USG są m.in.: podżuchwowe, karkowe, szyjne, pachowe, pachwinowe, podobojczykowe i nadobojczykowe oraz węzły chłonne przestrzeni zaotrzewnowej (często powiększone w przypadku chorób nowotworowych zlokalizowanych w jamie brzusznej).
- USG węzłów chłonnych jest badaniem zupełnie bezpiecznym. Zasadniczo nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania. Można je wykonywać zarówno u dzieci, jak i u kobiet w ciąży, a w razie potrzeby wielokrotnie powtarzać. USG węzłów chłonnych nie wymaga również żadnych przygotowań. Zasada ta nie dotyczy jedynie węzłów chłonnych, które znajdują się w jamie brzusznej. Wówczas na takie badanie należy zgłosić się na czczo – dodaje doktor Bobrowski.
Tekst i fot. Marzena Bęcłowicz
