Zdrowy Białystok

Pupa w centrum uwagi

Świąd, pieczenie, uczucie suchości, zaczerwienienie, pękanie naskórka, tkliwość i ból w trakcie współżycia - to długa lista najczęstszych objawów, jakie towarzyszą schorzeniom okolic intymnych. Jeśli odczuwasz choć jeden z nich ? idź do lekarza.
Moje wieloletnie doświadczenie pokazuje, że pacjentki dość długo unikają wizyty u lekarza, nawet w przypadku, gdy wymienionym powyżej dolegliwościom towarzyszą zmiany (grudki, owrzodzenia, brodawki). A jeśli nawet zgłaszają się na badanie, to większość z nich ma za sobą ? niestety - liczne próby samoleczenia.
Natomiast spotkanie z ginekologiem jest konieczne, gdyż niemal wszystkie leki, dostępne bez recepty, łagodzą tylko zmiany błony śluzowej pochwy. Natomiast nie pomagają, a wręcz szkodzą, gdy zmiany chorobowe obejmują już naskórek. A tym poważniejszym schorzeniom towarzyszy zwykle uczucie suchości. W takiej sytuacji należy nawilżać błonę śluzową pochwy, a naskórek - natłuszczać. Pozwoli to odtworzyć lipidową warstwę skóry i zmniejszy tzw. przeznaskórkową utratę wody. Z suchością sromu przebiega również wiele chorób wrodzonych, metabolicznych, czy przewlekłych, zapalnych dermatoz. Zwykle łączą się one z dystrofią naskórka, objawiającą się rogowaceniem błony śluzowej przedsionka pochwy, pogrubieniem naskórka warg sromowych z objawem skóry pergaminowej, odbarwieniem naskórka oraz jego pękaniem.
Niestety wiele zachowań współczesnych kobiet sprzyja powstawaniu dystrofii. Można tu wymienić: nadmierną depilację; noszenie obcisłej, syntetycznej bielizny; częste korzystanie z solarium oraz używanie silnych detergentów. Najgorsze jest połączenie obcisłych spodni z syntetyczną bielizną, które praktycznie uniemożliwia cyrkulację powietrza i sprawia, że skóra okolic intymnych ściśle przylega do siebie (skóra do skóry - okluzja). Do tego dołącza się drażniące działanie potu, substancji chemicznych (np. pozostałości enzymów zawartych w proszkach do prania), czy chorobotwórczych drobnoustrojów, np. bielnika białego wywołującego tzw. drożdżakowe, grzybicze zapalenie pochwy i sromu.
Badanie ginekologiczne polega na szczegółowej rozmowie z pacjentką i ocenie biocenozy pochwy, przez wykonanie rozmazu i określenie pH. Lekarz wykonuje także tzw. wulwoskopię, czyli badanie nabłonków okolic intymnych przy użyciu kolposkopu. Dzięki temu można bezinwazyjnie i bezboleśnie rozpoznawać wiele chorób. Wymaga to jednak kilku wizyt. Na początku wykluczam zakażenia pochwy i oceniam wulwoskopowo nabłonki sromu. Następnie pacjentka stosuje przez ok. dwa tygodnie silne maści przeciwzapalne wraz z emolientami. Na szczęście do rzadkości należą kobiety, u których na tym etapie leczenia nie ma poprawy. Rzadko też podejrzenie powstawania raka sromu, zmusza do pobierania wycinków i dalszej weryfikacji histopatologicznej.
Podkreślić należy, że przewlekłe zapalne dermatozy, obserwowane również u dziewczynek, nie mają nic wspólnego z zakażeniem, choć niestety najczęściej są leczone lekami przeciwgrzybiczymi lub antybiotykami. Nie znając do końca ich przyczyn, doszukujemy się analogii do takich chorób skóry jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, wyprysk podrażnieniowy i alergiczny. Są to zatem choroby przewlekłe, nawracające, wymagające cierpliwości i zaufania do lekarza. Z moich obserwacji wynika, że występują one coraz częściej. Część z nich ma przyczynę zakaźną np. opryszczka, czy kłykciny kończyste, inne wynikają z zaburzeń biocenozy pochwy np. grzybicze zapalenie, czy dysbakterioza.
Konrad Florczak, ginekolog, NZOZ Przychodnia Położniczo-Ginekologiczna w Białymstoku, tel. 85 66 44 333

W przypadku dolegliwości lub stwierdzonych zapaleń sromu należy pamiętać o właściwych zasadach pielęgnacji
1. Nie można leczyc się samodzielnie.
2. Do mycia należy używać słabych detergentów, np. mydła szarego w płynie lub mydeł glicerynowych.
3. Okolice intymne po myciu trzeba dokładnie osuszyć, gdyż wilgoć uwięziona w fałdach skórnych szkodzi suchej skórze.
4. Zalecane jest noszenie luźnej, bawełnianej lub jedwabnej bielizny. Nie powinna być ona barwiona na ciemne kolory, gdyż barwniki mogą podrażniać naskórek.
5. Należy ograniczyć stosowanie preparatów nawilżających pochwę, dezodorantów itp. oraz nadmiaru środków piorących.
6. Nie powinno się używać kolorowego papieru toaletowego z dodatkami zapachowymi.
7. Naskórek sromu nie powinien być poddawany naświetlaniom w solarium, golony a zwłaszcza depilowany. Mikrourazy uszkadzają przydatki skóry zawarte w mieszku włosowym i sprzyjają uczuleniom.