Szczepienia przeciw Covid-19 w LSSP Eskulap w Białymstoku
- Środa, 17 luty 2021 09:44
Opracowanie bezpiecznych i skutecznych szczepionek przeciw Covid-19 to długo oczekiwany punkt zwrotny w walce z pandemią koronawirusa, która zmieniła nasze życie, ograniczyła dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, negatywnie wpłynęła na zdrowie psychiczne Polaków oraz zdestabilizowała gospodarkę. Zgodnie z Narodowym Programem Szczepień do końca 2021 r. powinniśmy osiągnąć poziom zaszczepienia społeczeństwa, który w ocenie ekspertów umożliwi zapanowanie nad pandemią Covid-19. Światowa Organizacji Zdrowia ostrzega jednak, że „wirus SARS-CoV-2 zostanie z nami na zawsze”. Dlatego warto pomyśleć o wzmocnieniu swojej odporności.
Prawidłowo działający układ immunologiczny zapewnia ochronę organizmu przed wieloma schorzeniami, poprzez identyfikację i likwidowanie patogenów i komórek nowotworowych, a po zachorowaniu powoduje, że choroba ma łagodniejszy przebieg i chory szybciej zdrowieje. Dodatkowo dzięki tak zwanej pamięci immunologicznej uodporniamy się na niektóre choroby infekcyjne. Szczepionki pozwalają uzyskać odporność sztuczną czynną, czyli wytworzoną poprzez szczepienia – wprowadzenie antygenu, na przykład pod postacią fragmentu określonej bakterii lub wirusa stymulującego układ immunologiczny do wytwarzania przeciwciał. Dlatego po zetknięciu się po raz kolejny z taką bakterią lub wirusem, w organizmie następuje wyrzut przeciwciał i choroba nie rozwija się lub pacjent choruje znacznie łagodniej.
Decyzji o zaszczepieniu się przeciw Covid-19 nie powinny odkładać zwłaszcza osoby z grup ryzyka, narażone na ciężki przebieg tej choroby. Do grup zwiększonego ryzyka zalicza się przede wszystkim osoby w wieku 65+ oraz pacjentów z chorobami podstawowymi: przewlekłą chorobą płuc lub astmą o nasileniu umiarkowanym, bądź ciężkimi, poważnymi chorobami serca, cukrzycą, ciężką otyłością (BMI>40), przewlekłymi chorobami nerek i wątroby. Na zwiększenie ryzyka powikłań narażone są też osoby z obniżoną odpornością na drodze farmakologicznej. Z raportu Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych wynika, że cukrzyca oraz inne choroby metaboliczne mogą być istotnym czynnikiem ryzyka nawet u osób w wieku średnim i młodym. Zaobserwowano też ogromną progresję śmiertelności wraz z wiekiem. Analiza wykazała, że wśród zmarłych z powodu choroby wywołanej przez koronawirusa 22,6% to były osoby w wieku powyżej 80 lat (w grupie pacjentów między 70. a 80. rokiem życia śmiertelność wyniosła 15,1%).
W Lekarskiej Specjalistycznej Spółdzielni Pracy Eskulap w Białymstoku, po wcześniejszym zarejestrowaniu się, można zaszczepić się przeciwko Covid-19 szczepionkami dopuszczonymi do obrotu przez Komisję Europejską, po uzyskaniu pozytywnej rekomendacji Europejskiej Agencji Leków. Do obrotu w państwach Unii Europejskiej dopuszczono już szczepionki mRNA i szczepionki wektorowe. Pierwsze zawierają informację genetyczną w postaci mRNA, pozwalającą na produkcję w komórce wybranych białek patogenu, które następnie są prezentowane na powierzchni komórek naszemu układowi immunologicznemu. W przeciwieństwie do preparatów mRNA szczepionki wektorowe zawierają fragmenty wirusów zmodyfikowanych w sposób minimalizujący ryzyko zakażenia.
Szczepionki podawane są domięśniowo, a schemat szczepienia obejmuje podanie dwóch dawek w odstępie 3-4 tygodni, w zależności od rodzaju szczepionki. Pełna ochrona pojawia się po siedmiu dniach od podania ostatniej dawki szczepionki. Wykonanie szczepienia ochronnego przeciw Covid-19 poprzedzone jest lekarskim badaniem kwalifikacyjnym, które ma zidentyfikować ewentualne przeciwwskazania oraz ograniczyć ryzyko wystąpienia błędów medycznych i niepożądanych odczynów poszczepiennych. Szczepienia przeciwko Covid-19 należy wykonać z zachowaniem dwutygodniowego odstępu od innych szczepień (na przykład przeciwko grypie), aby uniknąć ewentualnego nałożenia się niepożądanych odczynów poszczepiennych. Przeciwwskazaniem do szczepienia jest reakcja anafilaktyczna, która wystąpiła w przeszłości po podaniu leku, szczepionki lub pokarmu, w tym ciężka reakcja alergiczna na substancję czynną lub inny składnik szczepionki. Szczepienia nie wykonuje się w przypadku wystąpienia ostrego przebiegu choroby z gorączką lub zaostrzenia choroby przewlekłej. Przebycie Covid-19 nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, warto jednak zbadać poziom przeciwciał. Laboratorium analityczne białostockiego Eskulapa oferuje badanie serologiczne, polegające na identyfikacji przeciwciał IgM i IgG, specyficznych dla koronawirusa SARS-CoV-2. W laboratorium można też zbadać poziom witaminy D. Z badań naukowych opublikowanych w piśmie medycznym „Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism” wynika bowiem, że niedobór witaminy D3 może osłabiać układ immunologiczny i zwiększać ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19.
Szczepienia w Eskulapie wykonuje się w warunkach pełnego bezpieczeństwa, z zachowaniem obowiązujących zasad przeprowadzania i organizacji szczepień w czasie stanu epidemii, w związku z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.
Eugeniusz Jarosik
