Zdrowy Białystok

Wzrok po czterdziestce

Wraz w wiekiem pogarsza się nam wzrok, co objawia się m.in. trudnościami z wyraźnym widzeniem obiektów położonych blisko. O tym dlaczego tak się dzieje oraz o tym jak chronić wzrok, by używać go bez przeszkód - mówi Adam Sakowski, optometrysta z Salonu Optycznego 123Okulary.pl w Białymstoku.
Marzena Bęcłowicz: Presbiopia, czyli starczowzroczność jest wadą wzroku związaną z zachodzącymi wraz z wiekiem zmianami w obrębie soczewki ocznej. Co dokładnie dzieje się z naszymi oczami?
Adam Sakowski: Zmniejszająca się zdolność wyraźnego widzenia przedmiotów położonych blisko spowodowana jest głównie fizjologią soczewki ocznej, która wraz z wiekiem zmniejsza swoją zdolność do akomodacji (proces, dzięki któremu możemy wyraźnie widzieć przedmioty znajdujące się w różnych odległościach). Gdy chcemy zobaczyć przedmiot znajdujący się blisko potrzebujemy większej mocy plusowej, która w oku młodej osoby jest płynnie wytwarzana przez soczewkę. Niestety około 40. roku życia sprawność soczewki zmniejsza się, co przekłada się na pojawiające się i narastające problemy z ostrym i komfortowym widzeniem przedmiotów w bliży. Oczywiście u każdego z nas moment, w którym czytanie zacznie sprawiać trudności będzie inny oraz uzależniony np. od posiadanej wady wzroku, dotychczasowej jakości życia, pracy wzrokowej oraz wykonywanej pracy. To właśnie wiek, czas pracy (zwłaszcza bez przerw) oraz praca w bliży są czynnikami zwiększającymi pojawiający się dyskomfort.
MB: Co powinniśmy zrobić, gdy zauważymy pierwsze symptomy pogarszającego się widzenia z bliska?
AS: Zgłosić się do specjalisty (optometrysty lub okulisty), w celu ustalenia wady wzroku oraz skali wsparcia do odległości bliższych. W części przypadków – początkowo - wystarczy właściwe skorygowanie wady refrakcji do dali. Przy potrzebie optycznego wsparcia widzenia z bliższych odległości uwzględnia się też m.in. stan oka, czas i charakter wykonywanej pracy oraz hobby.
To, czego z pewnością powinno się unikać, to gotowych „okularów” do czytania sprzedawanych w aptekach, drogeriach czy dyskontach, a tym bardziej samodzielnego określania ich mocy. Na ulotkach takich produktów - drobnym drukiem - jest napisane, że jest to produkt do chwilowego stosowania, np. uszkodziliśmy swoje okulary i w oczekiwaniu na wyrobienie nowych posiłkujemy się tymi „sklepowymi”. Dłuższe stosowanie ich prowadzić może do bólów oczu, ich pieczenia i łzawienia, bólów i zawrotów głowy, zaburzeń wzroku i widzenia obuocznego. Zwolennicy takich „okularów” powinni mieć też świadomość, że posiadana wada jest najczęściej inna w każdym oku oraz, że wyraźne widzenie uzyskuje się czasem dopiero po skorygowaniu astygmatyzmu. Istotnym parametrem jest też rozstaw źrenic, a niewłaściwie zamontowane soczewki mogą wywoływać zeza. Jedyną, pozorną przewagą „okularów” gotowych jest ich cena. Są tanie, co wynika z kiepskiej jakości materiałów użytych do ich wykonania oraz masowej produkcji. Używając ich nic nie zyskujemy. Zamiast cieszyć się dobrym widzeniem, męczymy się i - oczywiście czego nikomu nie życzę - pogarszamy swój wzrok. Osoba młoda używająca takich „okularów” przez kilka lat, może pogorszyć swój wzrok do stanu osób o wiele od siebie starszych.
MB: Na co jeszcze warto zwrócić uwagę, by zwiększyć ochronę wzroku oraz komfort widzenia?
AS: Poza właściwą mocą soczewek okularowych niemniej istotne są też ich właściwości optyczne, w tym stosowane rodzaje powłok antyrefleksyjnych i filtrów. Dla osób pracujących przy urządzeniach cyfrowych, niezbędnym jest zastosowanie ochrony przed wysokoenergetycznym światłem fioletowo-niebieskim, które emitowane jest też przez żarówki ledowe. Dzięki takim powłokom zmniejsza się zmęczenie wzroku oraz następuje ochrona zapewniającej wyraźne widzenie plamki żółtej. Musimy też pamiętać, że ekrany cyfrowe powodują, że rzadziej mrugamy, co pogarsza jakość filmu łzowego na oku. Gdy dodatkowo pomieszczenie, w którym przebywamy jest klimatyzowane, syndrom zespołu suchego oka pojawia się często i powoduje dyskomfort widzenia oraz ból i pieczenie oczu. W celu zapobiegania tym objawom warto stosować odpowiednie krople nawilżające. Równie ważne, przy intensywnej pracy wzrokowej z bliska, są cyklicznie robione przerwy. Im częściej - przez kilka chwil - popatrzymy w dal, tym lepiej.
Pamiętajmy, że nasz wzrok to zmysł odbierający blisko 80% bodźców z otaczającego nas świata, powierzajmy go więc osobom wykwalifikowanym, zarówno w zakresie określania optymalnej korekcji, jak i wykonania okularów. Istnieje kilka rozwiązań dla zapewnienia dobrego widzenia odległości bliższych - okulary jednoogniskowe, dwuogniskowe, relaksacyjne, komputerowe, biurowe czy progresywne. Ich wybór uzależniony jest w dużej mierze od oczekiwań użytkownika, jego trybu życia, pracy oraz wieku. W ramach każdego typu okularów jest też kilka wariantów, dzięki czemu istnieje możliwość naprawdę optymalnego doboru. Dla zwolenników soczewek kontaktowych jest szeroka oferta soczewek multifokalnych, pozwalających dobrze widzieć na każdą odległość. Po okulary idealnie dobrane zapraszam do naszego Salonu Optycznego 123Okulary.pl mieszczącego się w Białymstoku przy ul. Sienkiewicza 6 lok. 3.
MB: Dziękuję za rozmowę.